Beynimizin düzgün çalışması ve hayatta kalması için oksijenlenmesi şarttır. Beyindeki kan damarları beynimize ihtiyaç duyduğu oksijeni taşırlar. Beynimiz herhangi bir nedenden dolayı 4 dakika veya daha uzun süre oksijensiz kalırsa beyin hücreleri ölmeye başlar ve kalıcı beyin hasarı meydana gelebilir.
Beyindeki oksijen akışı birkaç dakikalığına azalırsa ‘hipoksik beyin hasarı’ meydana gelebilir. Ancak beyindeki oksijen akışı tamamen kesilir ve beyne oksijen ulaşmazsa bu durumda ‘anoksik beyin hasarı’ oluşur. Bazı durumlarda bu iki terim birbiri yerine veya birlikte kullanılabilir. Günlük kullanımda ise ‘beynin oksijensiz kalması’ veya ‘beyne oksijen gitmemesi’ şeklinde ifade edilir.
Beyin Oksijensiz Kalırsa Ne Olur?
Beynimiz, vücudumuzun oksijen kaynağının 5’te 1’ini kullanır. Beyindeki sinir iletisinin sağlanması için oksijen gereklidir. Oksijen azaldığında ise beyin hücreleri ölmeye başlar. Eğer beyin dokusu uzun süre oksijensiz kalırsa, beyin ölümü veya koma gerçekleşebilir.
İlginizi Çekebilir : “Beynin Oksijensiz Kalması“
Beynin Oksijensiz Kalması Neden Olur?
Beynin oksijensiz kalmasına neden olabilecek pek çok durum vardır. Bunlardan bazıları:
- İnme
- Nöbet
- Kalp krizi
- Boğulma
- Kalp durması
- Aşırı dozda ilaç
- Ciddi astım krizi
- Kan basıncının düşmesi
- Kalp ritim bozuklukları (aritmi)
- Karbon monoksit vb. zehirlenmeler
- Düşmeler, araba kazaları vb. travmatik beyin hasarları
- Ameliyat vb. işlemler sırasında genel anesteziden kaynaklanan komplikasyon
Beynin Oksijensiz Kalması Belirtileri
Beyin 15 saniyeliğine oksijensiz kaldığında, genellikle bilinç kaybı meydana gelir. Beynin oksijensiz kalmasına bağlı görülen belirtiler şunlardır:
- Konuşma bozukluğu
- Bilinç bulanıklığı
- Yüzün ve çenenin sarkması
- Ciltte ve dudaklarda mavi veya gri renk tonu
- Sığ ve hızlı nefes alma
- Göz bebeklerinin genişlemesi
- Nöbet geçirme
Bu belirtileri gösteren biri ile karşılaşırsanız, acilen 112’yi aramanız gerekir.
Beynin Oksijensiz Kalması Nasıl Tedavi Edilir?
Beynin oksijensiz kalması durumunda, acil tıbbi müdahaleye en hızlı şekilde ulaşmak hayati önem taşır. Acil müdahalede ilk yapılan beyne hızlıca oksijen sağlamaktır. Bu sırada kalp atışı ve kan basıncı kontrol altına alınmaya çalışılır.
Bazı durumlarda, tıbbi soğutma yöntemleri kullanılabilir. Doktorlar vücut ısısını kısa bir süreliğine düşürmek için soğutma battaniyeleri kullanabilirler. Bu yöntem genellikle 24 saat sürer ve sonra vücudu yeniden ısıtırlar. Soğutma tedavisi ile beyin hücrelerinin ihtiyaç duyduğu oksijen ve enerji miktarını azaltmak hedeflenir. Bu sayede beyin hasarı azaltılabilir.
Oksijensiz Kalan Beyin İyileşir Mi?
Beynin oksijensiz kalmasında iyileşme şansı:
- Beynin ne kadar süre oksijensiz kaldığına,
- Beyin hasarının ne kadar ciddi olduğuna,
- Kişinin yaşına ve
- Ne kadar süre komada kaldığına göre değişir.
Hafif derecede hipoksik beyin hasarında, birkaç belirti dışında büyük ölçüde iyileşme sağlanabilir. Orta derecede hasarda iyileşme aylar veya yıllar sürebilir. Burada hasardan sonraki ilk birkaç ay, gelecek iyileşme potansiyelini tahmin etmeyi sağlayabilir. Şiddetli beyin hasarlarında ise hasta hayatını kaybedebilir.
Okumaya devam edin : “Beynin Oksijensiz Kalması – Neden Olur, Belirtileri Nedir ve İyileşme Süreci Nasıldır?“
Referans : webmd.com
