Davranış bozuklukları, beyne kan akışının kesilmesinden kaynaklanan nörolojik bir sağlık sorunu olan İnme – felç hastalarında sıklıkla görülmektedir. İnme – Felç tedavisinin İlk odak noktası fonksiyon bozuklukları üzerine olsa da, İnme – felcin bilişsel fonksiyonlara etkisi kapsamlı tedavilerde ele alınmaktadır. İnme hastalarındaki davranış bozuklukları hem hastalar hem de hasta yakınları için önemli zorluklar oluşturabilir.
İnmenin yaygın davranışsal sonuçlarından biri duygusal dengesizliktir. Hastalar yoğun üzüntüden açıklanamayan kahkaha patlamalarına kadar değişen ani ruh hali değişimleri yaşayabilmektedir. Bu duygusal dalgalanmalar hem etkilenen kişi hem de sevdikleri için kafa karıştırıcı bir durum olabilir.
İnme geçiren kişiler artan dürtüsellik ve bazı durumlarda saldırganlık ve sinir hali sergileyebilmektedir. Beynin yapısındaki ve işlevindeki değişiklikler dürtülerin kontrolünü etkileyerek bireyin karakterine zıt olan eylemlere yol açabilir. Bu davranış değişikliği ilişkileri zorlayabilmektedir.
Depresyon ve Anksiyete
İnme sonrası depresyon ve anksiyete yaygın görülen davranış bozukluklarıdır. İnmenin ardından yaşanan fiziksel ve bilişsel zorluklar, tekrarlama korkusuyla birleştiğinde bu psikolojik sorunlara katkıda bulunabilir. Depresyon ve anksiyetenin belirlenmesi ve ele alınması, İnme tedavisinin bütünsel yaklaşıma dayalı olması hastaların gelişimi için önemlidir.
Bilişsel Bozukluklar
Davranış değişiklikleri aynı zamanda hafızayı, dikkati ve fonksiyonel işlevleri etkileyen bilişsel bozukluklar olarak da ortaya çıkabilmektedir. İnme geçiren kişiler karar verme ve problem çözme konusunda zorluk yaşayabilir ve bu da rehabilitasyon yolculuklarında zorlanmalarına sebep olabilir.
Davranış Problemleri Nasıl Yönetilir?
İnme hastalarında davranış bozukluklarının yönetimi multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hekimleri, Nörologlar, Psikiyatristler, Psikologlar, Fizyoterapistler , Ergoterapistler ve Konuşma terapistleri iyileşmenin fiziksel, bilişsel ve duygusal yönlerini ele almak için iş birliği içinde çalışırlar.
Kişiye özel rehabilitasyon programları davranışsal bozuklukların tedavisinde önemli bir rol oynar. Bilişsel-davranışçı terapi (CBT), konuşma terapisi ve ergoterapi, İnme – felç geçiren kişilerin duyguları ve bilişsel işlevleri üzerindeki kontrolü yeniden kazanmalarına yardımcı olabilir.
Bazı durumlarda, belirli davranışsal semptomları yönetmek için doktorlar tarafından ilaç reçete edilebilir. Antidepresanlar, anksiyolitikler ve duygudurum dengeleyiciler, inme hastalarının davranışsal problemlerinin üstesinden gelmelerini desteklemek için kullanılan farmakolojik müdahaleler arasındadı.
Hasta bakım personelleri, özel hasta hemşireleri veya hasta yakınlarının bu konuda bilgili olmaları rehabilitasyon sürecinde hayati bir rol oynamaktadır. Onlara potansiyel davranış değişiklikleri konusunda eğitim vermek ve başa çıkma stratejilerini göstermek, genel hasta bakım kalitesini artırabilir ve İnme – felç geçiren kişi için destekleyici olabilir.
İlginizi Çekebilir: İnme Sonrası Kişilik Değişikliği
İnme hastalarındaki davranış bozuklukları karmaşık ve çok yönlü olup, etkili yönetim için kapsamlı multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Sağlık profesyonelleri ve hasta ile yakından ilgilenen bireyler, İnme – felç tedavisinin davranışsal yönlerini kabul ederek ve ele alarak, etkilenen bireyler için daha bütünsel ve başarılı bir rehabilitasyon yolculuğuna katkıda bulunabilirler.
Okumaya Devam Edin: İnme Tedavisinde Aile Nasıl Davranmalı?
Bu makale İstanbul Rehabilitasyon Akademisi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmış ve onaylanmıştır.
