Felçli hastalar için evde fizik tedavi egzersizlerini devam ettirmek, tedavinin başarısını ve iyileşme oranını artırır. İnme ve beyin hasarı nedeniyle felç geçiren hastaların tedavisindeki odak nokta çeşitlendirilmiş egzersizlerin bol tekrarla yapılmasıdır.
İnme nedeniyle hasar gören beyin hücreleri iyileşemez. Ancak beynimiz nöroplastisite yani kendini yeniden programlayabilme özelliği sayesinde, hasar gören bölgenin görevlerini üstlenebilir. Egzersizlerin bol tekrarla yapılması, beynin kendini yeniden programlamasını sağlamanın ana yoludur. Felçli hastalar, evde fizik tedavi yaparken tekrarı artırmaya yönelik stratejileri uygulamalıdırlar.
İlginizi Çekebilir : “Beyinde Plastisite“
İyileşmek İçin Egzersizleri Düzenli Yapmalısınız
Felç tedavisinde kullanılan nöro-rehabilitasyon teknikleri ve egzersizler, yalnızca kaslarınızı değil beyninizi de eğitmeyi ve güçlendirmeyi amaçlar. Bu nedenle felç egzersizleri çok fazla sayıda tekrar içerirler.
Beynimiz, unuttuğu hareketi yeniden öğrenene kadar o hareketi çeşitlendirerek ve bol tekrarla yapmak gerekir. Beynimiz belirli duyulara ne kadar çok maruz kalır ve hareketleri yapmaya ne kadar çok çabalarsa o hareketi yapmayı sağlayacak sinir bağlantılarının kurulması şansı da o derece artar.
Mükemmel Olmasa Bile Hareketi Yapmaya Çalışın
Hareketin yanlış yapılmasının, beyinde yanlış bağlantılar oluşmasına yol açtığını ve iyileşmeyi olumsuz etkilediğini düşünen görüşler vardır. Ancak hareketleri mükemmel yapamasanız dahi yapmaya çalışmanız oldukça önemlidir.
Nasıl hareket ettiğinizi umursamadan ve daha iyisini yapmak için çabalamadan hareketleri tekrarlı şekilde yanlış yapmak, zarar verebilir. Ancak doğrusunu yapamadığınız harekette bile, her tekrarda hatanızı fark etmeniz ve daha iyisini yapmaya çalışmanız, beyindeki sinir devrelerini de amaca yönelik olarak ayarlayabilir.
İlginizi Çekebilir : “İnme – Felç Hastaları için Yürümeye Yardımcı Bacak Egzersizleri (Resimli)“
El ve Kol Hareketleri İçin Sabırlı Olun!
Felçli hastalarda, yürüme ve bacak hareketlerine kıyasla, el ve kol hareketlerinin gelişimi daha yavaştır. Bunun nedeni ince motor becerileri yapmak üzere gelişmiş olan elimizin beyinde hacimsel olarak daha geniş bir alan tarafından yönetilmesidir. Bu nedenle felçli hastalar, el ve kol hareketleri yavaş gelişse dahi, umutsuzluğa kapılmadan çalışmaya devam etmelidir.
İlginizi Çekebilir : “Felçli Hastalar için Kol Egzersizleri“
Zorunlu Kullanım Tedavisini Deneyebilirsiniz
Zorunlu kullanım tedavisinde, hastanın sağlam kolunun hareketleri bir sargı veya eldiven ile kısıtlanır. Böylece hasta, günlük yaşam aktivitelerinde felçli elini kullanmak zorunda kalır. Böylece hastanın tüm dikkati ve çabası felçli kolu ve eli üzerinde toplanmış olur. Felçli tarafta hiç hareket olmasa bile zorunlu kullanım tedavisini denemekte fayda vardır. Bu tedavi yöntemi günde 6 saate kadar uygulanabilir.
İlginizi Çekebilir : “Felçli Eli Çalıştırmak – Resimli El Egzersizleri“
Felçli El Tedavisi İçin Ayna Terapisi
Ayna terapisi, evde uygulayabileceğiniz basit fakat etkili fizik tedavi yöntemlerinden biridir. Felçli elinizi aynanın diğer tarafına – göremeyeceğiniz bir yere – konumlayın. Sağlam elinizi ve aynadaki yansımasını görebileceğiniz bir pozisyona geçin. Bu sırada sağlam eliniz ve aynadaki yansımasına bakarak daha önce öğrendiğiniz rehabilitasyon egzersizlerini yapmaya çalışın.
Felçli elinizde hiç hareket olmasa dahi, ayna görüntüsü beyninizde felçli elinizi de sağlam eliniz gibi hareket ettirdiğiniz algısını oluşturacaktır. Bu algı beynin plastisitesini artırır ve ince el becerilerinin geri kazanılmasını hızlandırır.
Okumaya devam edin : “Ayna Terapisi Nedir ve Nasıl Yapılır? Ayna Terapisi ve İnme Rehabilitasyonu“
Zihinsel Alıştırmalar Yapın
Zihinsel alıştırma veya mental pratik, bir şeyi yaptığınızı hayal etmek demektir. Egzersize başlamadan önce zihninizde uygulayacağınız hareketleri yaptığınızı hayal edin. Hareketi görsel olarak hayal etmeniz fiziksel egzersize benzer şekilde beyin plastisitesini arttırır.
Fiziksel egzersizle mental alıştırmaların kombine edilmesi daha iyi sonuçlar elde edilmesini sağlar. Her egzersiz öncesi birkaç dakika zihinsel alıştırma yapmayı ihmal etmeyin.
Evde Kullanabileceğiniz Egzersiz Aletleri Edinin
Ucuz ve basit birkaç alet edinerek evde yapacağınız egzersizleri hem daha eğlenceli hem de daha verimli hale getirebilirsiniz.
- Denge tahtası,
- pilates topları,
- egzersiz bisikleti,
- terapi hamurları,
- ağırlıklar ve
- dikenli top ve silindirler evde kullanabileceğiniz egzersiz araçlarından bazılarıdır.
Dikkat Dağıtıcı Şeyleri Ortadan Kaldırın
Evde fizik tedavi yaparken çevrenizde farkında olmadığınız dikkat dağıtıcı şeyler olabilir. Örneğin televizyon veya diğer ev sakinlerinin aktiviteleri, siz duymadığınızı sansanız da beyninizi meşgul eder ve dikkatinizi dağıtır. Bu nedenle yaptığınız egzersizlerden maksimum faydayı sağlayamayabilirsiniz. Evde fizik tedavi için mümkün olduğunca sakin bir ortam oluşturmalısınız.
Spastisiteyle Akıllıca Başa Çıkın
Spastisite, yani kaslardaki sertlik ve istemsiz kasılma artışı inmeye bağlı felçte sık görülen bir durumdur. Egzersizler spastisitenin azalmasına katkıda bulunur. Pasif germeler ve aktif hareketler beyindeki devreleri yeniden oluşturarak spastisiteyi azaltıcı etki gösterir. Egzersiz, atelleme ve ilaç tedavisine rağmen azalmayan spastisite tedavisinde ultrason eşliğinde botoks uygulaması gerekebilir.
İzleyin : “İnme Hastalarında İstemsiz Kasılmaların Tedavisi“
Sabırlı Olun
Felçli hastaların rehabilitasyon süreci sabır ve kararlılık gerektirir. İyi şeylerin hemen şimdi olmasını arzu ederiz fakat felçte düzelme küçük adımlarla başarılır. Kısa yoldan mucizevi iyileşmeler beklemeyin. Her gün sabırla, tekrar tekrar egzersizlerinize devam etmelisiniz. Günün sonunda belki bir fark hissetmeyeceksiniz ya da çok küçük kazanımlarınız olacak. Ancak her gün disiplinli bir şekilde devam ederseniz haftalar veya aylar içinde iyi yönde değişimler ortaya çıkacaktır.
Doktor ve Fizyoterapistinize Güvenin
“Bakalım belki işe yarar” gibi ikircikli düşünceler tedavinize yarar sağlamaz. Doktor ve fizyoterapistinizin felç geçirmiş yüzlerce hastayı tedavi ettiğini ve tüm dünyada onbinlerce felçli hastanın katıldığı bilimsel çalışmalar sonucunda etkisi kanıtlanmış yöntemleri size önerdiğini bilmelisiniz. “İşe yarayana kadar tedavime devam edeceğim” deme kararlılığını gösterin.
Platonun Sizi Durdurmasına İzin Vermeyin
Hastaneden taburcu olup evde fizik tedaviye başladığınızda plato olarak adlandırılan iyileşme hızınızda yavaşlama fark edebilirsiniz. Bunun motivasyonunuzu bozmasına izin vermeyin. Plato iyileşmenin durması demek değil, iyileşme hızında yavaşlama anlamına gelir. İyileşme siz durduğunuzda durur. Platoyu aşmanın en iyi yolu tedavi yöntemlerinizi çeşitlendirmektir. Farklı uyarılara maruz kalmak beyninizi iyileşmek için tekrar uyaracaktır.
Felcin Sizi Durdurmasına İzin Vermeyin
Umudunuzu canlı tutmak iyileşmek için elzemdir. Kendinizi kısıtlamayın, dışarı çıkın, sosyalleşin. Diğer felçli kişilerle konuşun, hasta derneklerine katılın. Felci yenmeyi başarmış pek çok örnekten ilham alın. Umudunuzu asla yitirmeyin.
İlginizi Çekebilir : “İnme (Felç) Tedavisinde Robotik Fizik Tedavi Cihazları“
