Covid 19 dünyayı sarsıcı bir şekilde etikilemeye devam ediyor. Virüs birincil olarak solunum sistemini etkilese de araştırmacılar beyin üzerinde de ciddi bir etkiye sahip olabileceğini savunuyor. Beynin üzerindeki etkisi ise nörolojik hastalıklara zemin oluşturmaktadır.
SARS- CoV-2 virüsünün sebep olduğu Covid 19 belirtileri ilk olarak kuru öksürük, ateş ve nefes darlığı semptomlarıyla karakterize edildi. Bu semptomlar gün geçtikçe pandeminin yayılması ile birlikte Nörolojik hastalıklarında artmasına ilişkin raporları ortaya çıkardı.
Bu raporların ortaya çıkması ile covid semptomları baş ağrısı, tat – koku kaybı gibi hafif belirtilerden, İnme- felç ve/veya merkezi sinir sistemi enfeksiyonlarına kadar şiddetli belirtileri de beraberinde getirdi.
Covid 19 ‘un en yaygın nörolojik belirtileri ise:
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Bilinç bulanıklığı
- Denge bozukluğu
- Akut inme
- Epilepsi
- Periferik sinir sistemi belirtilerinden olan Nevralji ve tat – koku kaybı bozuklukları
- Ani gelişen kas güçsüzlüğü, uyuşukluk ve hareket kaybı olarak örnekleyebiliriz.
İlginizi Çekebilir: Covid 19 ve Sinir Sistemi
Bu semptomlar covid’in beyin üzerindeki etkilerini erken dönemde ortaya çıkarabilir ve yaşamsal risklerin engellenmesini sağlayabilir.
Covid 19’un özellikle genç bireylerde beyin – damar tıkanıklığına bağlı olarak felç geçirme riskini arttırabildiği düşünülmektedir. Covid 19’un kanın pıhtılaşma özelliği üzerindeki olumsuz etkileri beyin damarlarının tıkanmasına, iltihaplanmasına sebep olmakta. Buna bağlı olarak nörolojik hastalıklara da sebep olmaktadır.
Okumaya Devam Edin: Genç Yaşta Beyin Kanaması ve İnme Geçirmek
İlk araştırmalara bakacak olursak Covid beyin bariyerlerini geçerek beyni doğrudan enfekte edebileceği ihtimal dahilinde olduğundan Covid 19 dan şüphe ettiğiniz durumlarda mutlaka en erken evrede doktor muayenesine öncelik tanıyın.
Bazı Covid vakalarında beyin iltihabı olarak bilinen Ensefalit problemine rastlanılmıştır. Bu durum bilinç bulanıklığı, epileptik nöbetler gibi farklı semptomlara yol açmıştır. Covid 19 ve Ensefalit arasındaki ilişki araştırılmaya devam etmektedir.
Covid 19’u atlatmış bireylerde dikkat bozukluğu, hafıza kaybı gibi bilişsel fonksiyonlarda bozuklukların devam ettiği görülmektedir. Araştırmacılar bu durumu daha iyi analiz etmek içim, Covid’in beyin üzerindeki uzun vadeli etkisini araştırmaya devam ediyor.
İlginizi Çekebilir: Bir Pıhtı Önleyici İlacın Öyküsü / Coumadin (Warfarin)
Covid belirtilerini hafife almamakta fayda var. Hafif veya asemptomatik olarak seyreden vakalarda da nörolojik semptomlar ortaya çıkabilir. Verilere bakacak olursak covid 19 virüsünün sadece solunum sistemini etkilemediği de açıktır.
Sonuç olarak Covid beyin üzerine olan etkisi oldukça geniş bir araştırma konusudur. Virüs birincil olarak solunum sistemini hedef alsa da sinir sistemini de etkileyerek çok çeşitli sağlık sorunlarına da zemin hazırlamaktadır. Covid belirtilerinin nörolojik boyutunu anlamak, en erken dönemde önlem almak hayati açıdan önem taşır.
Okumaya Devam Edin: Farkında Olmadan Koranavirüs Geçirmiş Olabilirsiniz
Referanslar:
Med J SDU / SDÜ Tıp Fak Derg u 2021:(özelsayı-1):235-240 doi: 10.17343/sdutfd.920618
Bu makale İstanbul Rehabilitasyon Akademisi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmış ve onaylanmıştır.
